|
|
مشاهيرشهر
تبريز |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
دائرةالمعارف
شهر تبريز |
||||||
|
دكتر محمد
نقی براهنی
(روانشناسان
مشهور ایرانی) از
شمار دو چشم
يك تن كم و از
شمار خرد
هزاران بيش زنده
ياد دكتر
محمد نقی براهنی ،
نخستين
فرزند
خانواده ای
از طبقه
متوسط به سال 1311
در تبريز چشم
به جهان گشود.
دوره های
دبستان و
دبيرستان را
در زادگاه
خود به پايان
رساند، بعد
وارد
دانشگاه
تبريز شد و در
سال 1334 با درجه
عالی مدرك
ليسانس خود
را در آموزش
زبان دريافت
نمود. همزمان
با تحصيل در
دوره ليسانس
، در شهرستان
مرند ، به
عنوان
آموزگار
مشغول به كار
شد . پس از
دريافت مدرك
ليسانس به
مدت دو سال در
دبيرستانهای
اروميه به
تدريس
پرداخت .
بخاطر نبوغ و
شايستگی
قابل توجهی
كه در طول
تحصيل از خود
نشان داده
بود در سال 1335
با دريافت
بورسيه
تحصيلی به
كشور
انگلستان
اعزام شد و در
سال 1336 توانست از
دانشگاه
لندن ديپلم
آكادميك
روانشناسی
پرورشی را
دريافت
نمايد . به محض
دريافت اين
مدرك ، به ادامه
تحصيل
پرداخت و در
سال 1338 موفق به
دريافت فوق
ليسانس
روانشناسی
پرورشی از
دانشگاه لندن
شد . در اواسط
سال 1340 به تبريز
عزيمت كرد و
تا سال 1343 به
عنوان عضو
هيات علمی
گروه
روانشناسی
دانشگاه
تبريز به
تدريس و
پژوهش
پرداخت . سپس برای
ادامه تحصيل
به آمريكا
اعزام و در
سال 1345 از دانشگاه
كلمبيا درجه
فوق ليسانس
روانشناسی
دريافت كرد .
به دنبال اين
موفقيت،
تحصيل دوره
دكتری را
شروع كرده
همزمان با آن
به عنوان
متخصص آزمون
سازی در
موسسه
هارگوت پرس
واقع در
نيويورگ
آمريكا شروع
به كار كرد و
تا سال 1346 به
اين كار
ادامه داد.
دكتر محمد نقی
براهنی در
سال 1347 درجه
دكتری
روانشناسی
را از
دانشگاه ياد
شده دريافت
كرد. در
در دوران
حضور در دانشگاه
تهران با
توجه به
فقدان
كتابهای درسی
شايسته در
زمينه های
اصلی
روانشناسی
علمی روز به
ترجمه متون
زيربنايی
دانشگاههای
پيشتاز و
پراعتبار
جهان همت
گماشت .
كتابهای
مبانی نظری
آزمون های
روانی ،
انگيزش و
هيجان ، روان
آزمايی ،
روانشناسی
يادگيری
محصول اين
رويكرد
استاد است .
پابپای اين
تلاشها ،
نخستين
گامها را در
راه فعاليتهای
آزمايشی و
تجربی يا به
بيان دقيق تر
عملی شدن
مفهوم پژوهش
و تحقيق در
اين شاخه از
دانش بشری
برداشت.
نخستين
اقدام برای
تهيه
هنجاريابی
آزمون ها ،
بويژه
آزمونهای
شناختی در
اين مسير
قرار داشت .
ضرورت وجود
اين قبيل
آزمونها در
وزارت علوم و
نيز آموزش و
پرورش و
همچنين برای
بسياری از
برنامه ريزی
های آموزشی
كلان كشوری
از دير زمان
احساس می شد .
استاد در
كنار اين
تلاش های چند
جانبه طرح
بزرگ ” بررسی
رابطه نمرات
دانشگاهی با
نمرات آزمون
ورودی
دانشگاهها و
نمرات
دبيرستانی “
را به اجرا در
آورد و نتايج
آن را در
كنفرانس های
داخلی و خارجی
منتش ساخت . در
عين حال كه
دقت علمی تا
سرحد وسواس،
مهمترين خط
مشی استاد
بود با اين
همه رفتار
بسيار
دوستانه و فروتنانه
او خصوصا با
دانشجويان
همواره به چشم
می آمد و گاه
مايع شگفتی
بود.
در طول تعطيلی
دانشگاهها و
بخصوص بعد از
بازنشستگی ،
تهيه چند
كتاب بنيادی
ديگر از جمله
كتاب نظريه
های يادگيری
و همچنين
تهيه هنجار
ايرانی برای
رايجترين
آزمون شناختی
دنيا ( وكسلر )
در دستور كار
استاد قرار
گرفت و در
همين دوران
بود كه با
دعوت انسانی بسيار
شريف در
انستيتو
روانپزشكی
تهران به
تدريس روی
آورد و به
آموزش
دانشجويان و
راهنمايی
پايان نامه
های دوره های
كارشناسی
ارشد ، دكتری
و دوره های
تخصصی همت
گماشت .
گردهم آمدن
صاحبنظران و
مدرسين
دانشگاهها
برای تاليف
كتاب كليدی ”
واژه نامه
روانشناسی و
زمينه های
وابسته “ و
ترجمه كتاب ”
زمينه
روانشناسی “
از زمره
تدابير علمی
فرهنگی بزرگی
است كه در
دوران تعطيلی
دانشگاهها
شروع گرديد.
كتاب بزرگ
داثرة المعارف
روانشناسی
را نيز در دست
تهيه داشت كه
متاسفانه
مهلت به ثمر
رساندن آن را
نيافت .
علاوه بر همه
اين فعاليت
های چشمگير،
كار بزرگ
ديگری نيز در
كارنامه
خدمات ملی
دكتر براهنی
قرار دارد و
آن ساختن
مجموعه
آزمونی تحت
عنوان ”
مجموعه
آزمون تشخيص
استعداد “ است؛
گزارش سال ها
رنج و مرارت
او در زمينه
اين كار خارق
العاده در
اختيار
مسئولين
آموزش و پرورش
قرار دارد و
اميد می رود
هر چه زودتر
انتشار
يافته و
زمينه
كاربرد آن
فراهم گردد .
ايشان فارغ
از سود و زيان
مادی و تنها
با رويكرد
دانشمندی
عاشق و بی خبر
از خود و بی
اعتنا به خور
و خواب
مشغول خدمت
بود . تلاش های
پيگير اين
دانشمند
فرزانه در
استقرار
موازين
پژوهشهای
علمی در اين زمينه
در چشم انداز
بنيانگذاری
انجمن
روانشاسی
ايران نيز
قابل وصف است .
ثمره ازدواج
دكتر محمد نقی
براهنی با
خانمی
آموزگار دو
فرزند می
باشد كه يكی
از آنان
متخصص زنان و
زايمان و
ديگری در حال
گذراندن
تخصص در رشته
طب اطفال است
كه همواره
گرمی بخش
زندگانی
سراسر كوشش و
تلاش او بوده
اند – هم او كه
هرگز گرد منصب
و مقام نگشت و
هم او كه از سر
فروتني،
گمنام ماندن
را برگزيده
بود چنانكه
در پاسخ
درخواست های
مكرر دوستان
و همكاران
برای برگزاری
مجلس
بزرگداشتی
برای او به يكی
از دوستان
شريفش گفته
بود ” شما می
خواهيد برای
مورچه عروسی
راه
بياندازيد “.
برخی از دانش
پژوهان و
كسانی كه از
نزديك با
اينگونه از
خودگذشتگی
خاموش دكتر
براهنی آشنا
بوده اند در
نظر دارند به
رسم پاسداشت
اهل علم و
جويندگان
حقيقت و
ترويج دانش
امروزی ، از
تلاش ها و
زحمات علمی و
مرتبت والای
انسانی او
برای پيشرفت
دانش در كشور
چراغی فرا
راه جوانان
برافروزند .
فرصت كوتاه و
تنگ حاضر را
به جز اشارت
گذاريی كه
رفت، مجال
بيشتر نيست .
شادروان
دكتر محمد نقی
براهنی در
آخرين سه
شنبه
مردادماه
هزار و سيصد و
هشتاد و يك
در پايان يك
سال طولانی
پر از روزهای
دشوار بيماری
های پياپی
(اگرچه در
حلقه محبتهای
خانواده
مهربان و
دوستان شفيق )
در آرامش ابدی
قرار گرفتند
و در قطعه
هنرمندان
گلزار وادی
رحمت شهر
تبريز به خاك
سپرده شدند.
روانش شاد و
يادش گرامی
باد. تنظيم
از : ستاد
بزرگداشت
دكتر محمد نقی
براهنی |
||||||